Glikolize Hemoglobin, glikolize hemoglobin HbA1c olarak ifade edilir. Diyabetik hastaların tedavi süreçlerinde son derece önemli olan glikozile hemoglobin, kandaki şekerin eritrositlerde bulunmakta olan hemoglobinle etkileşimi sonucunda ortaya çıkan bir protein türüdür. Şeker hastalarının tedavisinde, hastaların glisemik durumlarının takibi hastalığın seyri açısından oldukça önemlidir. Diyabetik hastalarda en fazla kullanılan testlerden biri glikolize hemoglobin ölçümüdür. Günlük glisemik durumun göstergesi, kan glukoz ölçümü iken, glikozile hemoglobin son 3 aylık dönemde oluşan ortalama glukoz değerini verir ve hastalığın gelişimi hakkında bilgi yansıtır.

Glikolize hemoglobin testi, glisemisi yeterli derecede kontrol edilen hastalarda yılda 2 kez, iyi kontrol edilmeyenlerde ise en az 3 ayda bir kez mutlaka tekrarlanmalıdır. Standart bir glikolize hemoglobin testi bulunmayıp 30 kadar farklı türde test yapılmaktadır. Şeker hastalığı dünya nüfusunun çok büyük bir çoğunluğunu etkileyen, glukozun az kullanılmasına bağlı olarak ortaya çıkan hiperglisemi ile kendini gösteren bir metabolik bozukluktur.

Glikolize hemoglobin, glukoz kalıntısı ilave edilmiş olan hemoglobini tanımlamaktadır. Çoğu kez Gliko hemoglobin ifadesi glikolize hemoglobin ifadesi yerine kullanılan bir terimdir. Oysaki glikohemoglobin, karbonhidrat kalıntılarının enzimatik olarak yapıya katılmış olduğu proteinleri ifade etmektedir. Glikolize hemoglobin enzimin işe karışmadığı yani enzimatik olmayan kendiliğinden gelişen bir süreçtir.

Yetişkin bir insanın hemoglobini, %97 hemoglobin A, %2.5 hemoglobin A2, %0.5 HbF'den oluşmaktadır. Hemoglobinde diğer pek çok protein gibi, enzimin olmadığı glikasyona uğrar. Hemoglobin Ao molekülünün potansiyel glikasyon yerleri, 4 polipeptid zincirinin, N-terminal amino asidin amino grubu ile zincirlerde bulunan lizin kalıntılarının tüm serbest amino guruplarından oluşmaktadır. HbA1'in N-terminal amino grubuna bağlanması sonucu oluşan dayanıklı yapı, HbA1c olarak yani glikozile hemoglobin olarak tanımlanır.

Glikolize hemoglobin, kandaki ana hemoglobindir ve HbA1'in %80'ini oluşturmaktadır. Glikolize hemoglobin, HbA1 ve diğer hemoglobin glukoz yapılarını kapsamaktadır. Total glikolize hemoglobin ise affinite kromatografi ile ölçülen, glikozile hemoglobin ve glukozun hemoglobindeki diğer yerlere bağlanması ile oluşan, ürünleri tanımlamaktadır.